COP29 Zirvesi'nde İklim Değişikliği İçin Yeni Adımlar Atıldı

Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı (COP29), Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirildi. COP29’un gündem maddeleri arasında emisyon azaltımı, teknolojik yenilikler, finansman, uyum ve dirençlilik, gibi konular öne çıktı. Toplantıya birçok ülkeden liderler, sivil toplum kuruluşu üyeleri, özel sektör temsilcileri ve bilim insanları katıldı.

Konferansta alınan kararları değerlendiren Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Doç. Dr. İnci Tüney, “Konferansın en önemli sonucu, gelişmiş ülkelerin, 2035 yılına kadar, gelişmekte olan ülkelere yılda 300 milyar dolar sağlaması konusunda alınan karardı. Ancak, zirveye katılan ve iklim değişikliğinin etkilerinden oldukça fazla etkilenen ülkeler ile az gelişmiş, gelişmekte olan ülkelerin temsilcileri ve çeşitli sivil toplum kuruluşları bu miktarın yeterli olmadığını, en az 1,3 trilyon dolara ihtiyaç duyulduğunu savundu. Benzer şekilde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, ‘Karşı karşıya olduğumuz büyük zorlukları karşılamak için hem finans hem de azaltım konusunda daha iddialı bir sonuç beklemiştim’ diyerek ayrılan fonun yetersizliği konusunda diğer gruplarla hem fikir olduğunu belirtirken bu anlaşmanın daha sonraki anlaşmalar ve fonlar için üzerine inşa edilebilecek bir temel sunduğunu da belirtti. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Yürütme Sekreteri Simon Stiell ise anlaşmaya varılan yeni finansman hedefinin insanlık için bir sigorta poliçesi olduğunu vurguladı. Konuşmasına, bu anlaşmanın temiz enerji uygulamalarını büyüteceğini, tüm ülkelerin iklim eylemleri için cesur adımlar atmasını teşvik edeceğini, böylelikle daha güçlü büyüme, daha ucuz ve temiz enerji ve daha fazla iş imkânının oluşacağını savundu. Sözlerini, ‘hiçbir ülkenin istediği her şeyi elde edemediğini kabul ederek, dünyanın Bakü'den büyük bir iş yüküyle ayrıldığını unutmaması gerektiğini’ belirterek sonlandırdı.” diye konuştu.

“Önemli gündem maddelerinden birisi de adaptasyon ve direnç oldu”

Doç. Dr. İnci Tüney, “Finansman dışındaki diğer bir önemli gündem maddesi olan adaptasyon ve direnç konusunda, az gelişmiş, düşük gelirli ülkeler ile iklim olaylarından daha fazla etkilenmekte olan ülkelerin bu etkilerle başa çıkabilmesi için çeşitli kararlar alındı. Bu kararlar genel olarak yerel toplulukların iklim değişikliği konusunda direncini artırmak, deniz seviyesi artışı konusunda kıyı koruma altyapılarını güçlendirmek, sürdürülebilir su yönetimi ve tarım projelerini desteklemek olarak belirlendi.” dedi.

“Fosil yakıtların kademeli olarak terk edilmesi önerildi”

Sosyal ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin de COP29’un gündem maddeleri arasında yer aldığını ifade eden Doç. Dr. İnci Tüney, “Özellikle kadınların ve gençlerin iklim eylemlerine katılımını teşvik eden politikaların önceliklendirilmesinin önemi belirtildi. Fosil yakıtlarının terk edilmesiyle doğabilecek işsizlik konusunda da kademeli adil geçiş politikaları, tartışılan konular arasındaydı. Fosil yakıtların kademeli olarak terk edilmesi sırasında yeni iş alanlarının oluşturulması ve iş gücünün korunmasının gerekliliği vurgulandı. Bilim ve teknoloji alanında ise odak noktası karbon yakalama ve depolama sistemleri ile temiz enerji teknolojileri alanındaki yeniliklerdi.” diye konuştu.

“İklim değişikliğiyle mücadelede yeni bir başlangıç olacağı vurgulandı”

Doç. Dr. İnci Tüney, “Geçen yıl Dubai’de gerçekleştirilen COP28, iklim değişikliğiyle mücadelede özellikle fosil yakıtlarının kullanımının azaltılmasına yönelik alınan kararlar ile bir dönüm noktası olarak görülmekteydi. Ayrıca alınan kararların, belirtilen hedeflere ulaşmak için somut eylemlere dönüştürülmesi gerektiği özellikle vurgulanmıştı.  Bu yıl da geçen yıla benzer şekilde, COP29’da alınan kararların iklim değişikliğiyle mücadelede yeni bir başlangıç olacağı belirtilerek kolektif çalışmalara önem verilmesinin gerekliliği ortaya kondu. Önümüzdeki yıl Brezilya’nın Belem şehrinde düzenlenecek COP30 zirvesine kadar alınan kararların somutlaştırılmasının önemli olduğu ve çok yoğun çalışmaların yapılması gerektiği bu yıl da vurgulandı.” dedi.