Urla'da Nesli Tükenen Kum Zambakları Koruma Altına Alındı

Yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan ve Türkiye’de yetiştiği en büyük yer olan kum zambakları Urla’da koruma altına alındı. Urla Belediye Başkanı Selçuk Balkan, kum zambaklarının sadece Urla’ya değil, tüm Türkiye’ye ait bir doğal miras olduğunu vurguladı.

Türkiye’de sadece üç yerde yetişen, iki dönüm arazi ile en büyük yetiştiği yer olan ve yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan kum zambakları için Urla’da önemli bir adım atıldı. Koparılması durumunda 387 bin 141 TL ceza öngörülen bu nadide bitkinin farkındalığını artırmak amacıyla Urla Belediyesi tarafından özel bir etkinlik düzenlendi. İlçenin Atatürk Mahallesi’nde kum zambaklarının yetiştiği sahilde düzenlenen etkinliğe Urla Belediye Başkanı Selçuk Balkan, Belediye Meclis Üyeleri, Urla Araştırmaları Merkezi Genel Sekreteri Kemal Ergün, Atatürk Mahallesi Muhtarı Rahime Tekin, muhtarlar, 1950’li yıllarda kum zambaklarının dikimini yapan İbrahim Zorlular’ın torunu mahalle sakini Dilek Zorlular ve eşi Bozkurt Zorlular ile vatandaşlar katıldı.

BAKIMINI VE PEYZAJINI YAPACAĞIZ

Katılımcılara kum zambaklarının önemi ve korunması gereken hassas ekosistem hakkında bilgiler verildi. Kum zambaklarının sadece Urla’ya değil, tüm Türkiye’ye ait bir doğal miras olduğu vurgulanırken Urla Belediye Başkanı Selçuk Balkan yaptığı konuşmada, “Atatürk Mahalle Muhtarım ve burayı korumak için canla başla mücadele eden mahalle sakinlerimize sizlerin huzurunda bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Burada imar planlarında 7 metrelik bir yürüyüş yolu var. Burada yürüyüş alanı yapıp imar planlarındaki park alanını da yapıp inşallah bir daha ki bahara kadar Çamlıçay’dan başlayan bisiklet yolu Çeşmealtı Mavi Plaj’a kadar kesintisiz olarak devam edecek. Bu projeyi hayata geçirmek için hep birlikte çalışıyoruz. Bu alanı çevirdiğimiz ve koruma altına aldığımız için ben çok mutluyum. Alandaki zambakların hem bakımını hem de peyzajını düzenlemesini belediyemiz birimleri yapacaktır. Bu duyarlılığı bize yaşattığınız ve burayı koruma altına almamıza vesile olduğunuz teşekkür ediyoruz. İnşallah parklarımızı da zambakları da bisiklet yolunu da önümüzdeki nisan ayına kadar hayata geçirip sizlerin kullanımına sunacağız”diye konuştu.

YARIMADA DA EN YOĞUN OLDUĞU YER

Atatürk Mahallesi Muhtarı Rahime Tekin de yaptığı konuşmada kum zambaklarının koruma altına alınması için çok emek verdiklerinin altını çizerek “1950 yılından beri bu mahallede kum zambakları mevcuttur. Burayı koruma altına alan mahalle sakinlerimiz ve derneğimiz yıllardır emek vermişlerdir. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı. Urla Araştırmaları Merkezi Genel Sekreteri Kemal Ergün ise kum zambaklarının endemik bir tür olduğunu ve Yarımada bölgesinde en yoğun bir şekilde Urla Kalabak sahilinde bulunduğunu ve dünyada Doğa Koruma Birliği tarafından koruma altına alınan bir tür olduğunu belirterek, “Belediye Başkanımıza, Fen İşleri, Park Bahçeler ile Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğümüze ve bu alanın koruma altına alınması adına emeği geçen belediye çalışanlarına teşekkür ediyorum” dedi. 

BİR TANE ZAMBAK KOPARMADIK

1950’li yıllarda kum zambaklarının dikimini yapan İbrahim Zorlular’ın torunu mahalle sakini Dilek Zorlular halkın bilinçsizliğinden şikayet ederek şunları söyledi: “Burası korumayı hak eden bir bölge popülasyon olarak bölgedeki en büyük alan. Halkımız maalesef çok bilinçsiz. Koruma altına alındı dediğimiz zaman ‘yedik mi’ şeklinde cevaplar geliyor. Halkımızdan duyarlılık bekliyoruz” dedi. Yine etkinlikte konuşma yapan Dilek Zorlular’ın eşi mahalle sakini Bozkurt Saraç koruma altına alınan alanın büyüklüğüne ve özelliğine dikkat çekti. Çiçekleri korumak adına kendilerinin yıllardır bir tane bile zambak koparmadığına dikkat çeken Saraç, “Burası ilk defa duyarlılık gösterilip fark edildi. Belediyeye teşekkür ediyoruz. Bu çiçekler hiç birimizin değil doğaya ait. Biz burada oturuyoruz şu güne kadar bir tane çiçek koparmış değiliz. Sahilin kum ile beslenmesi lazım. Kışım her fırtınada buradaki direkler yıkılıyor. Buraya eşimin dedesi tarafından 1951 yılında tohum getirilip atılmış. Türkiye’deki en büyük alan yaklaşık 2 dönüm. Karadeniz Sinop’ta da var ama seyrek. Burada insanlar soğanını söküp götürüyor ama öyle olmaz bir siyah güve tarafından döllenmesi lazım. Şu an tam bu mevsimdeyiz” dedi.

Etkinliğe katılan sivil toplum kuruluşları ve çevreciler de kum zambaklarının korunması konusunda duyarlılık çağrısında bulundu. Katılımcılar, kum zambaklarının yetiştiği alanda temizlik yaparak ve bilgi panoları asarak etkinliğe destek oldu.

KUM ZAMBAĞI

Kum Zambağı nergisgiller familyasına ait, kıyı kumullarında yetişen soğanlı bir bitki türü. Çok yıllık, soğanlı, genişçe uzun şeritsi yapraklı yaklaşık 40-45 cm boyutunda, beyaz çiçekli, çiçek sayısı 3-15, koronalı, korona tepallerin ⅔’ü  kadardır. Çiçeklenme zamanı ağustos ve ekim ayları arasındadır.

Bir geofit olan kum zambağı kışı istirahat halinde geçirmekte olup aşırı yaz sıcaklarında su ihtiyacını atmosfer neminden ya da gece oluşan çiğden sağlayabilmektedir. Ayrıca denizden gelen taban suyunu da kullanabilmekte olup, dolayısıyla tuz toleransı yüksek bir türdür. 
Bu zambaklar Doğa Koruma Birliği tarafından koruma altına alınmıştır. Vatandaşlarımız şunu iyi bilmeliler, özellikle soğanlarıyla birlikte bu bitkinin sökülmesi yasaktır.