İzmir Depreminin Yıldönümünde Yapı Güvenliği Tartışmaları

İzmir, 4 yıl önce yaşadığı 6.6 büyüklüğündeki depremin yıldönümünde acı kayıplarını anarken, şehirdeki yapıların deprem direnci üzerine önemli uyarılar yapılıyor. 117 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan bu felakette, 9 binden fazla bina da hasar gördü. Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu yıl dönümünde kentin deprem riski ve yapısal durumunu değerlendirdi.

Sözbilir, Türkiye genelinde yapı sağlamlığı bilincinin, 1999 Gölcük Depremi'nden sonra belirgin bir şekilde arttığını ifade ederek, "Ancak bu tarihten önce inşa edilen binaların depreme karşı direncinin düşük olduğunu unutmamalıyız" dedi. Prof. Dr. Sözbilir, İzmir’in deprem öncesi yapı stokunun önemli bir bölümünün hala ayakta olduğunu ve bu durumun kentin depreme dirençli olduğunu söylemenin yanlış olacağını belirtti.

İzmir'de karada ve denizde tanımlanmış 40’a yakın fay hattının bulunduğuna dikkat çeken Sözbilir, bu fayların herhangi birinin kırılması durumunda İzmir’in olumsuz etkilenebileceği uyarısında bulundu.

Kentsel Dönüşüm İhtiyacı

Kentlerin yapı stokunun deprem direnci açısından kritik öneme sahip olduğunu vurgulayan Sözbilir, son araştırmalar sonucunda yapılan tespitlerin endişe verici olduğunu belirtti. "Yapı stokumuzun 7 büyüklüğündeki bir depremde yüzde 60’ının problemli olacağını görüyoruz. Bu durumu düzeltmek için kentsel dönüşüm projelerinin hızlandırılması şart. Özellikle doğal afetlere yönelik bir dönüşüm mekanizması devreye girmelidir. Hasar görebilecek binaların öncelikli olarak dönüştürülmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

Sözbilir, 2020’de meydana gelen depremin, İzmir'e yaklaşık 70 kilometre uzaklıkta bir fayın kırılması sonucu oluştuğunu ve bu durumun, kentin kendi içindeki fayların hareket etmesi durumunda çok daha büyük zararlara yol açabileceğini dile getirdi. "Bu nedenle, 7 büyüklüğünü aşan depremlere karşı İzmir’in hazırlık yapması şart" dedi.

Yapı Stoku Analizleri Devam Ediyor

İzmir Büyükşehir Belediyesi, kenti depreme dayanıklı hale getirmek için çalışmalarına hız verdi. Belediye yetkilileri, yapıların yerleşime uygunluk haritasını çıkartarak etkili bir afet yönetimi oluşturmayı hedefliyor. İzmir'de yaklaşık 906 bin bina bulunduğu belirtilirken, Bornova ve Bayraklı’da 100 bin binanın envanterinin çıkarıldığı bilgisi paylaşıldı.

Bu acı yıl dönümünde, İzmir’deki deprem gerçeği bir kez daha hatırlanıyor ve kentsel dönüşümün gerekliliği vurgulanıyor. Uzmanların uyarıları, daha güvenli bir İzmir için alınacak tedbirlerin önemini gözler önüne seriyor.