Koku ile Hissedilen Tarih: İzmir Büyük Yangını Sergisi

‘Yanık Yurt - Kurtuluş Savaşı’nda İzmir ve Batı Anadolu Yangınları’ sergisi, Büyük İzmir Yangını’ndan sonra şehirde inşa edilen ilk yapılardan biri olan İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi’nde (APİKAM) 12 Eylül Perşembe günü sergilenmeye başlayacak. Pek çok arşivin ilk kez gün yüzüne çıkacağı sergide, görsel ve işitsel kompozisyonların yanı sıra koku alma duyusunu da kapsayan sergileme teknikleri yer alacak.

Küratörlüğünü Aybala Yentürk ve Nejat Yentürk’ün, proje koordinatörlüğünü ise Dr. Serhan Kemal Saygı’nın yaptığı ‘Yanık Yurt - Kurtuluş Savaşı’nda İzmir ve Batı Anadolu Yangınları’ sergisi, 12 Eylül Perşembe günü saat 18.00’de APİKAM’da ziyaretçileriyle buluşacak. Kurtuluş Savaşı sürecinde Batı Anadolu’da büyük tahribata yol açan yangınları geniş bir perspektifle ele alan serginin odağında 1922’de yaşanan Büyük İzmir Yangını bulunuyor. Sergi, Kurtuluş Savaşı yıllarında Batı Anadolu’da yaşanan yangınları; APİKAM Arşivi’nden, özel koleksiyonlardan ve birçok yerli ve yabancı kurumdan derlenen fotoğraf, film, belge ve objelerle ortaya koyuyor. Sergide, Milli Mücadele’nin son günlerinde yaşanan yangınların daha önce görülmemiş fotoğraflarına yer verilirken, görsel ve işitsel kompozisyonların yanı sıra koku alma duyusunu da kapsayan sergileme teknikleri kullanılacak.

Savaş yıllarında yaşanan trajediye odaklanıyor

Yanık Yurt sergisi, Yunan ordusunun Batı Anadolu’dan çekilirken uyguladığı ‘yakma ve imha politikası’nı ele alıyor. Büyük İzmir Yangını sırasında şehrin sahip olduğu itfaiye teşkilatına ve diğer altyapısal sorunlarına da eğilen sergi, Türk-Yunan savaşı sırasında birçok noktada kundaklanan şehrin alevlere teslim olmasıyla yaşanan büyük trajediye odaklanıyor. Sergide yer alan fotoğraflar Nejat Yentürk koleksiyonu ve Albert Kahn Arşivi’nden derlendi. Yunan ordusunun çekilmesi sonrasında Batı Anadolu’daki kasaba ve şehirlerin durumunu belgeleyen filmler ise Albert Kahn, Uluslararası Kızılhaç Komitesi ve British Pathé Arşivleri’nden alındı.

Sergi, kokuyla hissedilecek

Serginin diğer özelliği ise Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi koleksiyonlarından ilk kez gün ışığına çıkan fotoğrafların sergilenecek olması. Büyük İzmir Yangını sırasında kullanılan ve İzmir İtfaiye Dairesi Başkanlığı’nda muhafaza edilen itfaiye araçları da serginin önemli sürprizlerinden olacak. Sergide en dikkat çeken detay, koku duyusuyla da hissedilecek bir ortamın sağlanması olacak. Ziyaretçiyi yakılıp yıkılmış şehrin sokaklarında dolaştığı duygusunu yaratacak yanık kokusu, Yanık Yurt sergisine özel olarak MG International Fragrance Company tarafından tasarlandı.

Yangından sonra inşa edilen binada sergilenecek

Sergiye Audience Medya, sesli tur rehber hizmetiyle destek verecek. Uluslararası ilgi toplaması beklenen sergi, Türkçe ve İngilizce anlatımla ziyaretçisiyle buluşacak. Tasarımından kurulumuna kadar tümüyle İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin imkânları ve APİKAM personelinin emeğiyle meydana getirilen sergi, Büyük İzmir Yangını’ndan sonra şehirde inşa edilen ilk yapılardan biri olan ve 70 yıl boyunca İtfaiye Santrali olarak hizmet veren APİKAM binasında hayata geçiriliyor olmasıyla da özel bir anlam taşıyacak. Sergi, 20 Haziran 2025 tarihine kadar ücretsiz ziyaret edilebilecek.